НАВУКОВЫЯ ПРАЦЫ 

На Нёмне, дзе Меншчына мяжуе зь Ігуменшчынай, знаходзіцца напоўзабытае гістарычнае мястэчка Магільна. Гэты назоў вельмі характэрны для месца, дзе нарадзіліся Міндоўгавічы, як дынастыя. Тут у 1235 г. адбылася лютая бітва войска сына Лютавара і бацькі Міндоўга князя Рынгольда, які паводля сьветчаньня Ўваскрасенскага Летапісу паходзіў з полацкіх князёў. У ўсякім разе не ад Лютавара і не ад Рынгольда пайшлі Міндоўгавічы, як дынастыя, але яны абодвы заклалі падмурак пад гэтую дынастыю. Войска Рынгольда, што складалася пераважна зь Беларусаў, перамагло пад Магільнай моцную кааліцыю тагачасных украінскіх князёў. Тут меў месца найбольшы ў параўнаньні з усім ранейшым рэванш і за Рагвалода, і за крыўду Рагнеды, і за радзіміцкую даніну Алегу, і за Нямігу, і за палон Усяслава Вялікага і г.д. Дагэтуль мястэчка Магільна, зямля ў якім перамешана з чалавечымі касьцямі, нагадывае суцэльны магільнік.

https://knihi.com/Uladzimir_Kisialou/Nadniomanskimi_puciavinami.html

«Ба́цька наш Нё́ман» — зборнік, укладзены Яўгенам Хвалеем. Кніга выдадзена тыражом 2 000 экзэмпляраў для чытатоў старэйшага школьнага ўзросту.

Гэты зборнік — гімн славутай рацэ Нёман. Змест складаюць творы розных жанраў, у якіх услаўляецца не толькі наднёманская прырода, але і расказваецца пра вядомых людзей, што выраслі на берагах Нёмана, падаецца іх творчасць. Упершыню надрукаваны на беларускай мове краязнаўчы экскурс пісьменніка Уладзіслава Сыракомлі «Нёман ад вытокаў да вусця», гістарычныя эсэ Уладзіміра Кісялёва і Сяргея Галоўкі, творы паэтаў свету пра Нёман.

https://knihi.com/Jauhien_Chvalej/Backa_nas_Nioman_scan.html

https://knihi.com/Fryda_Hurevic/Drievnosti_bielorusskoho_Poniemanja.html

Первый опыт научного обобщения археологических данных западных районов БССР.

https://knihi.com/Uladzimir_Kulakou/Niemanskij_jantarnyj_put_v_epochu_vikinhov.html

Гэтая кніга з'яўляецца першым даследаваннем заходняй часткі Нёманскага бурштынавага шляху, які ў эпоху вікінгаў злучаў Паўднёва-Усходнюю Скандынавію, бурштынавы бераг прусаў і заходнія землі Кіеўскай Русі.